Wie naar Hem opzien, stralen van vreugde,
schaamte zal hun gezicht niet kleuren.
Psalm 34:6
Er is niemand die niet door fouten en misstappen uit zijn verleden wordt achtervolgd. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Schuld en schaamte kleven aan ons en zorgen niet zelden voor mentale klachten. Volgens psychologen gaat schuld over je gedrag: ‘Ik doe iets niet goed.’ Schaamte gaat over je identiteit: ‘Ik ben niet goed (genoeg).’ De rooms-katholieke hoogleraar Rein Nauta spreekt over schaamte als: ‘Ik ben niet geweest die ik had willen zijn.’ Schaamtegevoel tast onze identiteit aan. We hebben het gevoel dat we niet goed genoeg zijn en durven de ander niet echt onder ogen te komen. Schaamte verhindert ons om innige menselijke relaties aan te gaan.
Natuurlijk is er ook zoiets als gezonde schaamte. Iemand die liegt, behoort zich te schamen. Gezonde schaamte leidt tot zondebesef en stelt grenzen aan ongezond gedrag. Toch zijn schuld en schaamte emoties die voortkomen uit de zonde. Toen Adam en Eva hadden gezondigd, voelden zij zich schuldig en schaamden zij zich voor God en voor elkaar. Gevoelens van blijvende schaamte kunnen echter het zicht op Gods troon van genade vertroebelen.
Toen Jezus aan het kruis onze zonden op zich nam, heeft Hij niet alleen onze schuld verzoend, maar ook onze schande en schaamte op zich genomen. In Hebreeën 12:2 lezen we dat Jezus ‘het kruis heeft verdragen en de schande ervan aanvaard.’ Zes uur lang hing Hij naakt aan een kruis. Aan de voet van het kruis mogen wij onze schaamte inruilen voor zijn gerechtigheid en geborgenheid. We hoeven ons niet langer te schamen voor wat we hebben misdaan, of wat ons is aangedaan. David zong het al uit in Psalm 34: ‘Wie naar Hem opzien, stralen van vreugde, schaamte zal hun gezicht niet kleuren.’ God zegt ook tegen jou: ‘Wees niet bang: je zult niet worden beschaamd; Ik zal me weer over je ontfermen met eeuwigdurende liefde; gerechtigheid zal je fundament zijn’ (Jesaja 54:4, 8b, 14).
Vader in de hemel,
wilt U mij helpen om mijn gevoelens
van schande en schaamte in te ruilen
voor uw gerechtigheid en geborgenheid,
zodat ik kan leven in vrijheid.