Ik zag op een geboortekaartje deze tekst staan: ‘De wereld is weer een stukje mooier. Onze liefde kreeg handjes en voetjes.’ Toen ik dit las, moest ik direct aan het wonder van kerst denken. Met kerst vieren we dat God in Jezus zichzelf voeten gaf om ons te vinden, en armen om naar ons uit te strekken. Dit wonderlijke verhaal blijft een mysterie. Zoals Paulus schreef in zijn eerste brief aan Timotheüs: ‘Zonder twijfel is dit het grote mysterie van ons geloof: Hij [God] is geopenbaard in het vlees’ (1 Timotheüs 3:16, NBV). Stel je voor, de God die Liefde is werd mens in de schoot van Maria. Haar schoot werd voor negen maanden het heilige der heilige. Het onvoorstelbare werd werkelijkheid. God werd mens en gaf zichzelf de naam Jezus: Verlosser. Vanaf dat moment heeft Liefde een naam en een gezicht gekregen. Als een hulpeloze baby kwam de Schepper van hemel en aarde onze gebroken wereld binnen, om de relatie met ons te herstellen. Gods liefde gewikkeld in doeken. De komst van God in de wereld was zo anders dan ooit iemand had kunnen bedenken. God werd mens in Maria’s schoot, maar niet zonder haar toestemming te vragen. Hij deed dit niet buiten haar wil om. Zo is God. Maria antwoordde de engel die haar van Gods plan op de hoogte bracht: ‘Ik zal de Heer dienen. Wat gezegd hebt, laat dat met me gebeuren’ (Lucas 1:38, GNB). Maria is een voorbeeld voor alle christenen.
Het was Jesaja die zo’n zeshonderd jaar eerder profeteerde dat de Messias geboren zou worden uit een maagd: ‘De Here zal zelf een teken vaststellen: een maagd zal een kind krijgen!’ (Jesaja 7:14, HB). De wereld kan dit niet begrijpen. Soms denk ik dat God zijn verlossingsplan expres zo dwaas mogelijk in elkaar heeft gezet. In ieder geval heeft Hij er weinig moeite voor gedaan om er een geloofwaardig verhaal van te maken. Hij koos een onbeduidend meisje uit, van om en nabij de veertien, om de moeder van Jezus te worden. Een meisje van geen enkele betekenis. Ze werd niet op een natuurlijke manier zwanger. Ze werd zwanger door een scheppingswonder. Het is gegaan zoals de engel Maria vertelde: ‘De Heilige Geest zal over je komen en de kracht van de Allerhoogste zal je als een schaduw overdekken. Daarom zal het kind dat geboren wordt, heilig worden genoemd en Zoon van God’ (Lucas 1:35).
God heeft het Maria niet makkelijk gemaakt. Wie zou haar ooit geloven? Vervolgens liet God Jezus geboren worden in een arme stal – waarschijnlijk een grot – in een armzalig dorpje in een land dat onderdrukt werd door een wrede bezetter. Niemand zou er iets van gemerkt hebben, als God niet een grote hemelse legermacht van engelen eropuit gestuurd had om de geboorte van zijn Zoon veilig te stellen en bekend te maken. Maar wat doet de Grote Regisseur? Hij stuurt zijn engelen naar een groepje herders, het uitschot van de maatschappij. Het stond van tevoren al vast dat bijna niemand hun verhaal zou geloven. Deze mannen mochten niet eens als getuigen optreden voor het joodse gerechtshof. Is dit de manier om een wereld te overtuigen? Is dit de manier om een wereld te redden? Wie kan dit geloven? Het ‘dwaze’ verhaal van Jezus’ geboorte, leven, kruisiging en opstanding kan alleen maar door God bedacht zijn. Als het verhaal van Jezus een bedenksel van mensen was geweest, waren al deze ongeofelijke elementen er uitgehaald om het nog een beetje geloofwaardig te maken. Wie het ongelofelijke verhaal van de kribbe gelooft, zal ook ‘de onzinnige boodschap’ geloven waarom Christus voor ons aan het kruis is gestorven.
Paulus schreef aan de christenen in Korinthe: ‘Het bericht dat Christus voor ons aan het kruis gestorven is, klinkt de mensen die verloren gaan als onzin in de oren. Maar voor ons die gered worden, is het de kracht van God. Want er staat in de Boeken: ‘Ik zal de wijsheid van de wijze mensen en het inzicht van de verstandigen vernietigen.’ Waar blijven dan de grote denkers, de godsdienstige leiders en de beroemde redenaars van deze tijd? Heeft God niet alle wijsheid van deze wereld als dwaasheid aan de kaak gesteld? In zijn grote wijsheid wist God dat de wereld Hem door haar eigen wijsheid niet kan vinden en besloot Hij die mensen te redden die de ‘onzinnige boodschap’ geloven dat Christus voor hen aan het kruis is gestorven. Al vragen Joden wonderen als bewijs en zoeken Grieken naar wijsheid, wij vertellen over Christus, die voor ons aan het kruis gestorven is! De Joden ergeren zich daaraan en de andere volken vinden dat een grote dwaasheid. Maar voor degenen die door God geroepen zijn, is Christus de kracht en de wijsheid van God. Want het ‘dwaze’ van God is wijzer dan wat mensen kunnen bedenken, en het ‘zwakke’ van God heeft meer kracht dan de mensen’ (1 Korintiërs 1:21-25, HB).
De geboorte van Jezus is een groot wonder. Zoiets had na Adam en Eva nog nooit op aarde plaatsgevonden: een mens zonder zonde, vanaf het prilste begin. Jezus is zonder zonde geboren om onze zonden op zich te nemen, om ons te verlossen en ons een nieuw leven te geven. Dat is het wonder van kerst. Het is niet gemakkelijk te geloven dat er een mens op aarde heeft geleefd zonder ooit gezondigd te hebben. Vanaf de conceptie, het moment dat de Heilige Geest over Maria kwam en God in haar baarmoeder een scheppingswonder verrichtte, klopte het hart van God in deze baby. Jezus had niet het erfelijk materiaal van Jozef, maar van zijn Vader in de hemel. Hij ontving niet de karaktereigenschappen van zijn aardse vader, maar de goddelijke natuur van zijn hemelse Vader. We kunnen ons niet voorstellen wat het is om niet door zonde besmet te zijn. Wij weten eenvoudigweg niet wat het is om zonder zonde te leven. Ons leven is hier zo door beïnvloed, dat het levensverhaal van Jezus voor veel mensen één groot mysterie blijft. Zelfs voor sommige christenen is Jezus een mythisch en ongrijpbaar figuur geworden. Een dwaze God en een dwaas geloof.
Maria heeft altijd geweten dat Jezus de Messias was. Zij was het die Hem leerde praten en lopen. Het was Maria die Hem voor het slapen gaan zal hebben verteld over de engel die had aangekondigd dat ze door een scheppingswonder zwanger zou worden van de Messias. Ze zal Jezus verteld hebben over de herders die bij zijn geboorte op bezoek kwamen, over de engelen en de wijzen uit het oosten. Zij was het die jaren later, toen de wijn op een bruiloftsfeest bijna op was, tegen de bedienden zei: ‘Doe maar wat Hij jullie zegt, wat het ook is.’ Zij begreep Hem toen Hij jaren later zei: ‘Van voordat Abraham er was, ben Ik er.’ Als iemand wist dat Jezus geboren was door een scheppingswonder, dan was dat Maria. Ze was erbij toen Jezus gekruisigd werd. Ze was in Jeruzalem om het paasfeest te vieren. Ze heeft haar Zoon niet alleen gelaten. Ze is getuige geweest van zijn eerste ademtocht, en ze was getuige van zijn laatste ademtocht. Wat zal er op dat moment door haar gedachten zijn gegaan? Aan de voet van het kruis zal ze zich de profetische woorden van Simeon in de tempel herinnerd hebben, toen ze haar eerstgeboren baby aan God opdroeg: ‘Een zwaard zal door uw hart gaan.’ Ondanks haar grote verdriet en de pijn in haar hart zweeg Maria. Haar zwijgen aan de voet van het kruis is een indrukwekkend getuigenis van wie Jezus is. Ze hebben Jezus niet gekruisigd omdat Hij zieken genas of doden nieuw leven gaf. Ze kruisigden Jezus, omdat Hij gezegd had: ‘Wie Mij ziet heeft de Vader gezien! De Vader en Ik zijn een.’ De geestelijke leiders lieten Jezus kruisigen, omdat Hij zichzelf gelijk aan God stelde: de grote Ik Ben. Elke andere moeder zou – als haar zoon zou verklaren God te zijn – opstaan en zeggen: ‘Hij is in de war, een leugenaar, maar alsjeblieft dood hem niet!’ Maria’s zwijgen is het meest betrouwbare getuigenis van wie Jezus werkelijk is.
De apostel Johannes stond naast Maria aan de voet van het kruis. Jaren later zou Hij in zijn evangelie uit de doeken doen wie Jezus is. Hij begint zijn evangelie met deze woorden: ‘In het begin was Gods Zoon er al. Hij was bij God, en Hij was zelf God. In het begin was Hij al bij God. Alles is door Hem ontstaan. Zonder Hem zou er niets zijn. Al het leven komt van Hem. Het leven dat Hij brengt, is het licht voor de mensen. Hij is het licht dat schijnt in het donker. En het licht heeft het gewonnen van het donker. (…) Gods Zoon is het ware licht, dat schijnt voor alle mensen. Hij kwam naar de wereld, die Hij zelf gemaakt had. Maar toen Hij in de wereld was, begrepen de mensen niet wie Hij was. Hij kwam bij zijn eigen mensen, maar die wilden niet in Hem geloven. Toch waren er ook mensen die wel in Hem geloofden. Zij mochten kinderen van God worden. Dat betekent dat ze op een nieuwe manier geboren zijn. Niet op de gewone manier, uit een vader en een moeder. Maar op een hemelse manier, uit God’ (Johannes 1:1-4 en 9-13, BGT).
Uit: De Muizenval (NIEUW!)
Illustratie afkomstig van onze kerstkaart. Klik hier om deze te bekijken.